Page 18 - milenkovits-palamas

δεν είναι η ενασχόληση με την φιλοσοφία τόσο όσο είναι η εργασία και η φυλακή
της καρδιάς, με την καθαρότητα, την υπακοή στις εντολές, και τη μετοχή στα

μυστήρια.
Το δεύτερο βιβλίο της πρώτης τριάδας πραγματεύεται για την κατοχή του νού

κατά την προσευχή εκτός του σώματος. Ο Παλαμάς θεωρεί την προσπάθεια
εξώσεως του νού απο το σώμα, για να επιτευχθούν έτσι νοερά θεάματα, ως

δαιμόνιον εύρημα, έχοντας προφανώς υπόψιν τις περιοδείες και ουρανοδρομίες των

ψυχών σύμφωνα με τα συστήματα των Γνωστικών και Νεοπλατωνικών. Η

εσωτερικότητα είναι μια πλατωνική κληροδοσία πολύτιμη, εφόσον στον Πλάτωνα

δεν τρέπεται σε ψυχολογισμό. Αντίθετα, αποτελεί φροντίδα για το όντως είναι, που

για τον Πλάτωνα είναι η ψυχή και τη ελευθέρωση της, τη ελευθέρωση του

ανθρώπου απο τα δεσμά του σώματος και του υλικού βίου . Μέσα από την
20
ορθόδοξη ησυχαστική παράδοση προκύπτουν δύο είδη ασκητικής θεώρησης. Είναι

η πλατωνίζουσα θεώρηση και η ησυχαστική θεώρηση που έχει την έμπνευσή της

21
στο παλαμικό υπόβαθρο . Η πλατωνίζουσα θεώρηση έχει την προέλευσή της στα
έργα του Ωριγένη και παρουσιάζει αναλογίες με την θεωρία της φιλοσοφικής

γνώσης του Ενός του φιλοσόφου Πλωτίνου, ο οποίος δεχόταν ότι η ψυχή του

ανθρώπου που αποτελεί την ουσία του, είναι συγγενής με το θείο. Ενώ αυή

βρισκόταν στον ουρανό εξέπεσε κατά λάθος στη γη και τιμωρήθηκε με την είσοδό

της στο σώμα, το οποίο είναι ξένο ως προς την πραγματική ουσία του ανθρώπου. Η

«πλωτινική σκέψη αποτελεί ανάπλαση του Πλατωνικού σπιριτουαλισμού στον καμβά

20 Π. Ν. Λουδοβίκος, «Η κλειστή πνευματικότητα και το νόημα του εαυτού» β΄έκδοση, Αθήνα
1999, σ 223.
21 Π.Ν.Λουδοβίκος, «Η έκσταση ως κάθοδος. Το παλαμικό υπόβαθροτης θεολογίας του
Γέροντος Σωφρονίου», στο Γέροντας Σωφρόνιος ο Θεολόγος του ακτίστου φωτός, Πρακτικά
Διορθοδόξου Επιστημονικού Συνεδρίου, Άγιον Όρος 2008, σ.586.

17