Page 19 - milenkovits-palamas

του στωϊκού υλισμού, με θεμελιώδη χαρακτηριστικό της την θεωρία των απορροών
που ταξινομεί όχι μόνον οντολογικά αλλά και αξιολογικά το σύμπαν των όντων εν

22
σχέσει προς το απολύτως υπερβατικό Εν» . Η ψυχή διακρίνεται σε ανώτερη ψυχή,
η ουσία της οποίας είναι ο νούς και σε κατώτερη ψυχή, που συνδέεται με τις υλικές

ανάγκες του σώματος. Τόσο το σώμα όσο και η ψυχή πρέπει μέσω του νου να
αναμειχθούν με Εν και να αφομοιωθούν ολοκληρωτικά από αυτό.

Ο κόσμος τελικά δεν είναι δημιουργία του Θεού αλλά η πτώση του Θεού. «

Η γέννηση λοιπόν του ανθρώπου αφορά την βαθιά αγωνία του διχασμού του σε ένα

¨Είναι¨ ουσίας και ενα ¨Είναι¨ υπάρξεως. Η ίδια η ανθρώπινη ψυχή είναι διχασμένη
23
σε μία θειωτέρα ψυχή και σε μία γήινη εκρεμαμένη ψυχή ως χρωμένη σώματι» . Ο

άνθρωπος δεν είναι αυτοουσία, δεν είναι κύριος της ίδια της ουσίας του. Η ουσία

του βρίσκεται αλλού και κυριαρχεί πάνω του, ο ίδιος είναι ένα κενό ουσίας, ένα

οντολογικό κενό : «η ύπαρξη του είναι σκιώδης τεμνώμενη απο το μηδέν της

απουσίας». Κύριοι της ουσίας μας είμαστε μόνον μέσα στα άδυτα της αγωνίας που

24
συνιστά ο εν θεωρία εκμηδενισμός του ενθαδικού μας Είναι .
Κατά τον Ωριγένη η ψυχή του ανθρώπου είναι συγγενής με τον Θεό και

διακρίνεται σε ανώτερη με ουσία του νου, που ως άυλη προύπήρχε του ανθρώπου

στον ουρανό μέχρι της πτώσης και η κατώτερη ψυχή, που αποτελείται απο το θυμικό

και επιθυμητικό μέρος της ψυχής να συνδεθεί με ένα σώμα. Ο Ωριγένης ωστόσο

δέχεται επιπλέον την παρουσία του πνεύματος στον άνθρωπο, το οποίο είναι μία

22 Π. Ν. Λουδοβίκος, «Η κλειστή πνευματικότητα και το νόημα του εαυτού», β΄έκδοση, Αθήνα
1999, σ. 224.
23 Π. Ν. Λουδοβίκος, « Η κλειστή πνευματικότητα και το νόημα του εαυτού», β΄έκδοση, Αθήνα
1999, σ. 225.
24 Π. Ν. Λουδοβίκος, « Η κλειστή πνευματικότητα καο το νόημα του εαυτού», β΄έκδοση, Αθήνα
1999, σ. 226.

18