Page 5 - lidras-kyprianos_dogmatiki

αὐτὴ ποικίλλει ἀνάλογα μὲ τὸν χαρακτῆρα, τὶς ἰδιαίτερες κλίσεις καὶ τὴν
ἐν γένει προσωπικότητα ἑνὸς ἑκάστου, συγκεκριμενοποιεῖται δὲ στὴν
μίμηση τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ στὴν ἐξομοίωση
τῆς καρδίας ἑκάστου ἀνθρώπου πρὸς τὸ περιεχόμενο τῆς καρδίας
Ἐκείνου, κατὰ τὸ «μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ
καρδίᾳ» . Ἐξ αὐτοῦ καλούμαστε νὰ γίνουμε καὶ ἐμεῖς, ὁ κάθε ἕνας, πραῢς
14
καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, νὰ γίνουμε ἀγάπη, καθὼς καὶ «ὁ Θεὸς ἀγάπη
ἐστίν» .
15
«Πᾶσαι αἱ ὁδοὶ Κυρίου ἔλεος καὶ ἀλήθεια», δηλονότι ὅλη ἡ πνευματικὴ
ζωὴ εἶναι ἔλεος καὶ ἀλήθεια. Ἡ «ἀλήθεια» ἐπισφραγίζει τὴν περὶ Θεοῦ
ὀρθὴ γνώση, ἡ ὁποία περικλείεται στὸ σύμβολον τῆς πίστεως καὶ
ἐπισημαίνει τὸ δόγμα. Τὸ «ἔλεος» συγκεκριμενοποιεῖ τὴν πράξη,
ἐπισημαίνει τὸ ἦθος καὶ παραπέμπει στὴν ἀγάπη· «κατακαυχᾶται ἔλεος
κρίσεως» , καὶ «ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν» , ὅτι «θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα
17
16
συντετριμμένον», καρδία συντετριμμένη καὶ τεταπεινωμένη . Δόγμα καὶ
18
ἦθος συνυπάρχουν καὶ συμπορεύονται, κατατίθενται καὶ δηλώνονται ἀπ᾽
ἀρχῆς. Πόσον ὡραῖα τὸ καταθέτει ὁ ἀπόστολος καὶ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος,
«δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου, κἀγὼ δείξω σοι ἐκ τῶν ἔργων
μου τὴν πίστιν μου» !
19
Οἱ λέξεις «πίστη» καὶ «ἔργα» στὸν ἀπόστολο Ἰάκωβο δὲν εἶναι τίποτε
ἄλλο παρὰ «δόγμα» καὶ «ἦθος» ἀντιστοίχως, καὶ ὄχι μόνον, ἀλλὰ εἰδικὰ
στὸν ἀπόστολο Ἰάκωβο συγκεκριμενοποιοῦνται σὲ «δογματικὴ
συνείδηση» καὶ «ἐκκλησιαστικὸ ἦθος» κατὰ τὸ περιεχόμενο, ὅπως
ἀνωτέρω περιγράψαμε. Ἡ πίστη ἀπὸ μόνη της δὲν ἀρκεῖ· καταλήγει σὲ
«ἔπεα πτερόεντα». Χρειάζεται τὴν ἐπισφράγιση, καὶ αὐτὴ δίδεται διὰ τῶν
ἔργων. Τὰ ἔργα αὐτὰ δὲν ἐξαρκοῦνται στὴν τήρηση τῶν τύπων καὶ μόνον,
ἀλλὰ ἅπτονται τῆς οὐσίας· δὲν ἐξαντλοῦνται στὰ ἔξωθεν, ἀλλὰ
προχωροῦν στὰ ἔσωθεν . Γι᾽ αὐτὸ καὶ κατωτέρω ὁ αὐτὸς ἀπόστολος
20
λέγει: «Τί τὸ ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐὰν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχῃ;
μὴ δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; ἐὰν δὲ ἀδελφὸς ἢ ἀδελφὴ γυμνοὶ
ὑπάρχωσι καὶ λειπόμενοι ὦσι τῆς ἐφημέρου τροφῆς, εἴπῃ δέ τις αὐτοῖς ἐξ
ὑμῶν, ὑπάγετε ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καὶ χορτάζεσθε, μὴ δῶτε δὲ αὐτοῖς
τὰ ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί τὸ ὄφελος;» . Καὶ προτρέπει: «Γίνεσθε δὲ
21
ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί, παραλογιζόμενοι ἑαυτούς» .
22

14 Ματθ. ια´ 29.
15 Α´ Ἰω. δ´ 8.
16 Ἰακ. β´ 13.
17 Ματθ. θ´ 13· Ὠσ. στ´ 6.
18 Ψαλμ. ν´ 19.
19 Ἰακ. β´ 18.
20 «Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ
ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας. Φαρισαῖε
τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ
τὸ ἐκτὸς αὐτῶν καθαρόν», Ματθ. κγ´ 25-26.
21 Ἰακ. β´ 14-16.
22 Ἰακ. α´ 22.

5