Page 8 - patsis_orthodoxia

Η ευθύνη της Εκκλησίας έγκειται στη δυνατότητα όχι μόνο να παρατηρεί τον
εθνοφυλετισμό, ως αναγκαία ιστορική εξέλιξη, αλλά να διαγιγνώσκει έγκαιρα την α-

σθένεια του εθνοτικού μίσους και να επιβάλει με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος την
κατάλληλη θεραπεία, ανεξάρτητα της ανθρώπινης κοσμικής βούλησης, η οποία συχνά

καταπιέζει, διώκει, προκαλεί βία και πόλεμο, βασιλεύει και διαιρεί. Ο μόνος, από θεο-

λογικής αντίληψης, διαχωρισμός που μπορεί να ισχύσει είναι στην εσχατολογική κρίση
19
του Χριστού για την επουράνια πατρίδα . Όταν η Ορθοδοξία ταυτιστεί με τον εθνικι-
σμό και τις φυλετικές συγκρούσεις είναι σαν να προδίδει την πλούσια κληρονομιά ό-
πως αυτή οικοδομήθηκε στις απαρχές του Χριστιανισμού με βάση το οικουμενικό

πνεύμα του Ευαγγελίου και την παρουσία του Απ. Παύλου, σε ένα περιβάλλον πλου-
ραλιστικό, με μία πανσπερμία γλωσσών και παραδόσεων (ρωμαϊκή και βυζαντινή αυ-

τοκρατορία). Ο πειρασμός της ιστορίας για εθνοφυλετική υπεροχή γίνεται ταυτόχρονα

και ένας μεγάλος αναχρονισμός για την Εκκλησία, επειδή αναιρεί, ακριβώς, αυτή την
οικουμενικότητα. Με άλλα λόγια η παθολογική αφοσίωση προς το έθνος δεν μπορεί

να αντικαταστήσει την πίστη προς το Χριστό, αν θέλει πραγματικά η Εκκλησία να α-
ποτιμήσει την αυθεντική αντίληψη του δόγματός της έναντι της κοσμικής εξουσίας και

20
δύναμης .
Συμπερασματικά ο εθνοφυλετισμός με τις προϋποθέσεις που αναπτύχθηκαν
στις προηγούμενες παραγράφους επιδιώκει μέσω της θρησκευτικής παρουσίας του να

πετύχει τη διάσπαση της ενότητας της Εκκλησίας. Και μάλιστα στρέφεται εναντίον των
πανανθρώπινων αξιών - όπως η αγάπη για την πατρίδα, η αλληλεγγύη προς τον πάσχο-

ντα κ.λπ. - μετασχηματίζοντάς τες σε εθνικιστικό πάθος το οποίο βάλλει κατά της

συνοχής και της συνύπαρξης των κοινωνικών υποκειμένων. Δεν θεωρεί λύση την κοι-
νωνική συμβίωση, όπως αυτή αναπτύσσεται εκ των κάτω, αλλά θέλει να προβάλλει το

διαχωρισμό, ακόμη και ως συστατικό της εκκλησιαστικής πραγματικότητας. Η άποψη
του Ματθαίου Χάιμπακ, ενός υπέρμαχου του φυλετισμού και των τοπικών φυλετικών

Εκκλησιών, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σταθεί θεολογικά, διότι θα προϋπέθετε

19 Ιωάννη(Μητροπολίτη Κορυτσάς), «Εθνοτικές συγκρούσεις και Ορθόδοξη Εκκλησία» στο Ορθόδοξες

Εκκλησίες… ό. π., 298.

20 Π. Κιτρομηλίδη, «Ορθοδοξία, εθνικισμός και εθνοτική σύγκρουση» στο Ορθόδοξες Εκκλησίες…… ό.
π., 305.

8